Recensie “Moeras” van Steve Toltz

Steve Toltz – “Moeras”

Achterflap: Liam is schrijver (en dat lukt maar moeizaam) en een gemankeerde politieman. Aldo is zijn beste vriend en muze, een onhandig criminele ondernemer met een zesde zintuig voor tegenspoed. Naarmate Aldo’s geluk afneemt, raakt Liam er steeds meer van overtuigd dat hij zijn volgende boek wil baseren op Aldo’s rampspoed en vruchteloze pogingen om die ene grote liefde terug te winnen: zijn ex-vrouw Stella. Wat begint als een idee om enige betekenis te destilleren uit al Aldo’s tegenslag, eindigt in een diepgaand verhaal over vertrouwen en vriendschap.

We hebben zeven jaar moeten wachten op deze opvolger van Steve Toltz’ briljante debuutroman “Een fractie van het geheel“, maar het is het wachten zeker meer dan waard geweest. “Moeras” begint met een gesprek tussen de geflopte schrijver (en geflopte politieagent) Liam en zijn vriend Aldo, die met verlamde benen in een rolstoel zit en net uit de gevangenis komt. Liam heeft besloten zijn boek te baseren op het levensverhaal van Aldo, een verhaal dat zeker de moeite van het optekenen waard is.
In humoristische scènes met briljante dialogen en in prachtige zinnen beschrijft Steve Toltz de vriendschap tussen Aldo en Liam en het levensverhaal van Aldo, zoals dat afwisselend wordt verteld door Aldo zelf en zijn beste vriend, de mislukte schrijver Liam. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk wat er gebeurd is: waarom Aldo in een rolstoel zit, waarom hij in de gevangenis heeft gezeten en andere (soms lachwekkende) episodes uit het leven van Aldo. Aldo is niet bepaald een stereotiep slachtoffer. Eigenlijk zijn de meeste dingen hem overkomen zijn juist erg humoristisch (soms echter wel zwarte humor). De vlijmscherpe pen van Toltz weet het leven van Aldo feilloos te ontleden. De personages die door de schrijver tot leven gewekt worden, zijn zo levensecht en sympathiek dat je gaandeweg steeds meer van ze gaat houden en eigenlijk geen afscheid van ze wilt nemen. Een briljant verhaal met personages om van te houden: dat is waar Toltz schijnbaar achteloos in excelleert. Superlatieven schieten tekort. Een heerlijke roman over vriendschap, vertrouwen en het leven. Een mooiere roman zul je dit jaar waarschijnlijk niet lezen.

Uitgeverij Atlas Contact, september 2016. 464 pag.

Advertentie

Recensie “Wachten op Bojangles” van Olivier Bourdeaut

Olivier Bourdeaut – “Wachten op Bojangles”

Uitgever Koen van Gulik van de Wereldbibliotheek tipte “Wachten op Bojangles” als een van de beste boeken van het najaar van 2016. Dat geloof ik natuurlijk niet zomaar. Dat wilde ik zelf bepalen, want anders is het een gevalletje van “Wij van WC Eend adviseren WC Eend”. Ik moet zeggen dat Van Gulik geen woord te veel gezegd heeft. “Wachten op Bojangles” is inderdaad een van de beste boeken van het najaar 2016.

Het verhaal: Een jongetje leidt een leven als een sprookje met zijn ouders in een gigantisch Parijs appartement. Feesten, diners, muziek, rare huisdieren; ze leven alsof de buitenwereld niet bestaat. De motor van dit sprookjesleven is zijn moeder, voor wie het gekste nog niet gek genoeg is. En zijn vader zorgt ervoor dat alles wat zij bedenkt werkelijkheid wordt. Samen dansen ze het liefst dag en nacht op ‘Mr. Bojangles’ van Nina Simone, een lied dat voor het jongetje precies is als zijn moeder, intens vrolijk en even intens droevig tegelijk. Hun huisdier, Mejuffrouw Supertopinada, is een vreemde vogel (in dit geval letterlijk). Alles aan het gezin is ongewoon. Zelfs de vriend van de familie, bijgenaamd Zwijn, wiens grootste ambitie is om een zo grote buik te creëren dat hij zijn bord en bestek er op kwijt kan.
Het is een buitengewoon leven, bruisend, zelfs manisch. Alles kan, niets is te gek. De vader geniet ervan om mensen uitgebreide leugens voor te schotelen. Het fantastischer, hoe beter en de mensen geloven hem vaak ook. De moeder bruist, lijkt altijd vol energie en vol extase. Ze heeft geen voornaam, want de vader verzint iedere dag een nieuwe naam voor zijn vrouw. Uiteindelijk blijkt er achter het vrolijke en levendige leven van het gezin ook een minder vrolijke kant te zitten.

De manier waarop het verhaal verteld wordt is zonder meer heerlijk te noemen. Het lezen van dit boek is een groot plezier, mede door de humor die er in het boek zit. De schrijver heeft een oneindige fantasie en heeft niet veel woorden nodig om een levendige scène neer te zetten. Het enige nadeel is dan ook dat het geen dik boek is. Het voordeel is dat het een debuut is. Als een schrijver zo’n sterk debuut neerzet en daar zulke grote hoeveelheden van weet te verkopen (vooral in zijn thuisland Frankrijk) en daar ook de ene literaire prijs na de andere weet binnen te slepen, dan kunnen we nog veel moois van deze jonge schrijver verwachten. Al na de eerste paar pagina’s van “Wachten op Bojangles” was ik fan. Er kan dus gerust gesteld worden dat Koen van Gulik groot gelijk had toen hij dit hedendaagse sprookje voordroeg als het beste boek van het najaar van 2016. Wat ben ik blij dat ik dit moderne sprookje gelezen heb. Ik heb van iedere bladzijde, zelfs van iedere letter genoten.

Uitgeverij Wereldbibliotheek, augustus 2016. 144 pag.

Recensie “Onder correctoren” van Fred Baggen

Fred Baggen – Onder correctoren”

 

Verbaas jij je ook over spreektaligheid als ‘Dat gaat ‘m niet worden’, ‘Dat is ook zo’n dingetje’ en ‘Dat wassem’?
Herken je de symptomen van Aaneenschrijveritis, Afbreke-ritis?
Word je gekweld door Correctortortuur?
Maak jij je schuldig aan Etymoliegen?
Ben je een ,neuker?
Roep jij met betrekking tot taalregels ook vaker: ‘O(n)logisch!’?
Ben jij soms een Persklaarmaker From Hell?
Ga je gebukt onder Tussen-n-leed?
Lijd je wel eens aan Voetnood?
Ben jij Z-proof?

Dan is Onder correctoren een boek voor jou!

Even onder correctoren: een handboek (‘zelfhulpboek’) is het beslist níet. Evenmin staan er pasklare antwoorden in. Het is van alles wat: serieus, satire, feit, fictie, taal en teken. Aanbevolen voor iedereen die lezen en taal een feest vindt!

Iedereen die mij een beetje kent, weet dat ik op al de bovenstaande vragen volmondig “ja” zou antwoorden. Ik heb mijn leven lang al iets met taal gehad. Zo heb ik in het verleden genoten van “Vakantie in eigen taal” van taaljournalist Gaston Dorren (recensie). Nederlanders zijn steeds meer geïnteresseerd in hun eigen taal(gebruik). Denk aan het Nationaal Dictee en aan de boeken van Paulien Cornelisse en Wim Daniëls, die het actuele taalgebruik op een humoristische manier over het voetlicht brengen. Fred Baggen past ook in dit rijtje, maar hij gaat nog meer in de op de details van de Nederlandse taal. Dat is ook logisch, omdat je als corrector iedere letter van een tekst moet beoordelen. En dan kom je wel eens ongewone, inconsequente of gewoon erg vreemde dingen tegen. Baggen beschrijft deze op buitengewoon humoristische wijze. Dit is absoluut geen gortdroog leerboek, want Baggen weet alles vlot en duidelijk uit te leggen en hij heeft een geweldig gevoel voor humor, iets wat je misschien niet zou verwachten van een ,,neuker. Zo saai als mijn lessen Nederlands op de middelbare school waren (dat kan ik me na al die jaren nog goed herinneren), zo interessant is “Onder correctoren“. Het boek is geschreven volgen het ABC-principe (ABC is “toevallig” ook de afkorting van de naam van de uitgeverij van het boek). Je gaat van aaneenschrijveritis naar Z-proof. Iedere letter wordt apart behandeld en Baggen weet over ieder letter wel iets leuks te schrijven. Het boek verveelt geen moment. Ook qua typografie is het boek af en toe erg verrassend (altijd goed op die dubbele ‘r’ letten, mensen!). “Onder correctoren” is een must voor iedereen die zich (professioneel) met taal bezig houdt (zoals correctoren, redacteuren, journalisten vertalers, schrijvers, uitgevers, boekvormgevers, drukkers en zelfs bloggers), maar ook zeker een echte aanrader voor iedereen die van de Nederlandse taal houdt en er graag meer over wil weten.

Uitgeverij Aldus Boek Compagnie, mei 2016. 232 pag.

Recensie “Uitgeteld” van Marja West

Marja West – “Uitgeteld”

In deze Roald Dahl-achtige roman van Marja West volgen we Esther, getrouwd met bankdirecteur Maarten en wonend in een villa in Aerdenhout. Haar huwelijk komt onder druk te staan als Maartens ex naast hen komt wonen. In haar pogingen om haar huwelijk te redden verliest Esther langzaam de controle over haar leven, haar daaropvolgende wanhoopsdaden hebben catastrofale gevolgen. Ze verliest niet alleen grip op haar leven, maar ook op haar psychische gezondheid, maar dat heeft ze niet echt in de gaten: het komt door de anderen, of het komt door bepaalde voorwerpen.

Marja West weet dit verval (zowel van Esthers huwelijk als van haar psychische gezondheid op een heerlijke manier te beschrijven, vol absurdistische humor. Het is geen lichtvoetige roman, maar zeker een roman met veel humor.

Hoewel uitgeverij Ambo | Anthos dit boek als een literaire thriller presenteert, is het geen thriller. Het is meer een komische, absurdistische roman. Het is zeker het lezen waard als je van dat soort boeken houdt (dan is het zelfs een aanrader), maar als je het hebt gekocht omdat er “literaire thriller” op de voorkant staat, kom je bedrogen uit.

Uitgeverij Ambo | Anthos, 2015. 273 pag.

Recensie “Boek (256 blz.)” van Robert van Eijden

Robert van Eijden – “Boek (256 blz.)”

Freelance-tekstschrijver Robert van Eijden heeft grip op zijn bestaan. Iets te veel grip, misschien. Hij leidt een overzichtelijk leven volgens schema’s en systemen waar hij nooit van afwijkt, maar bezit desondanks weinig kracht – zelfs voor het oprichten van een Vereniging voor Onderpresteerders kan hij geen energie opbrengen. Met behulp van zijn vriend Paalman, de wijsheden van zijn blinde buurman en vele glazen Witte Trappist gaat hij moedeloos en volkomen zelfgeabsorbeerd elke strijd uit de weg – totdat de renovatie van zijn woningbouwflatje hem dwingt voor het eerst in zijn bestaan een daad te stellen.

Een humoristische roman die doet denken aan de betere boeken van Herman Brusselmans en in het banale zelfs aan Charles Bukowski (maar dan met minder seks). De associatie met “Pulp” van Bukowski was de eerste die bij mij opkwam. Niet vanwege het verhaal, maar vanwege de schrijfstijl: van de eerste tot de laatste pagina onderhoudend. Het schrijfplezier spat van de pagina’s. Sommige auteurs proberen zo had een grappig boek te schrijven dat het mislukt. Zowel Van Eijden als Bukowski beschrijven het banale, het dagelijkse leven. Geen grote heldendaden, maar het eenvoudige alledaagse. En dat doet Van Eijden op zo’n manier dat het bijzonder humoristisch is. Dat begint eigenlijk al bij de titel. En na afloop had je gewild dat het boek nog eens 256 bladzijden extra had geteld. Een uniek debuut. Ik ben buitengewoon nieuwsgierig naar zijn toekomstige werk. Tot die tijd kunnen we altijd nog terecht op zijn blog www.maarwatishet.com.

Ook de moeite waard is de interactieve trailer van het boek. Daar kun je ook het eerste hoofdstuk downloaden.

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, 2015. 256 pag.

Recensie “En toen schiep God Kevin” van Bart Debbaut

Bart Debbaut – “En toen schiep God Kevin”

Eindelijk een misboek dat je breed doet glimlachen. God vindt dat de mensheid er weer een zootje van het maken is en besluit om Zijn Zoon opnieuw naar de aarde te sturen. Jezus bedankt feestelijk omdat hij zich de kwellingen van de vorige keer nog maar al te goed kan herinneren. Bij slecht weer voelt hij zijn littekens nog. Daarom laat God een nieuwe zoon geboren worden, een doodgewone jongen in een doodgewoon gezin in het provinciestadje Tienen in België: Kevin. Als puber krijgt Kevin zijn roeping. Maar het overtuigen van Kevin en het vinden van volgelingen blijkt geen sinecure. Een mild ironische parabel over geloof, bijgeloof en goedgelovigheid. Een catechismus van menselijke tekortkomingen.

Een heerlijk boek om te lezen. Geweldig dat God aan koning Boudewijn vraagt waar in België het gezin woont waar Kevin het beste geboren kan worden. De gedeeltes over de Raad van Bestuur van de Hemel zijn soms ronduit hilarisch. Christenen zullen waarschijnlijk hun wenkbrauwen ophalen en dit godslastering noemen, maar uiteindelijk is ook dit een boek met een boodschap. Een heerlijk boek om te lezen, waarbij je vrijwel constant een glimlach op je gezicht zult hebben. Er zouden meer van dit soort boeken moeten zijn. Heerlijk!

Uitgeverij Lannoo, 2014. 264 pag.

Recensie “De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween” van Jonas Jonasson

Jonas Jonasson – “De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween”

Allan wordt honderd en dat wordt groots gevierd in het bejaardentehuis, behalve dan dat de jarige het op zijn heupen krijgt en kort voordat het feest losbarst, vertrekt. De tijd die hem rest kan hij beter besteden, vindt hij, en hij klimt uit het raam en verdwijnt. Pers en burgemeester hebben het nakijken.

Allan is een nuchter type dat weinig tot geen angst kent en die verder niet al te lang stilstaat bij zijn beslissingen, maar ad hoc handelt en het avontuur op zijn hoogbejaarde leeftijd niet schuwt. Met alle gevolgen van dien. De vaart houdt hij er in elk geval in, want vanaf het moment dat hij het bejaardentehuis verlaat, wordt De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween een soort roadtrip waarbij de lezer de memorabele avonturen van de 100-jarige meemaakt – zo let hij even op een koffer voor iemand die maar niet terugkomt en dus gaat de koffer mee de bus in, maar er blijkt enorm veel (maffia)geld in te zitten, hetgeen woeste achtervolgingen tot gevolg heeft -, ook verzamelt Allan een bonte club figuren om zich heen. Tegelijkertijd passeren de memorabele momenten uit zijn leven én die van de twintigste-eeuwse geschiedenis de revue, met Allan als wel heel bijzonder gezelschap.

Dit boek is een prachtig geschreven en origineel boek over het leven van een 100-jarige Zweed, Allan, met een erg markante levensloop. De schrijver begint het verhaal op de dag dat Allan 100 jaar wordt in een Zweeds verzorgingshuis en zich op tijd uit de voeten maakt. Zijn vlucht is allerminst gewoon, door het toeval krijgt zijn vlucht een crimineel tintje. De schrijver introduceert een tweede verhaallijn waarin hij het leven van Allan schets van voor de vlucht verspreid over de 20ste eeuw. Ook zijn leven blijkt vol met wonderlijke gebeurtenissen en ontmoetingen: wie kan er immers zeggen dat hij Stalin, Franco, Kim Il-Sung, Mao Zedong, Charles de Gaulle, Harry S. Truman, Lyndon B. Johnson en Richard Nixon ontmoet heeft. Allan maakt in zijn lange en turbulente leven veel persoonlijke vrienden, of hij nu in Zweden woont, of op Bali verblijft, residentie heeft in Parijs, zwerver speelt in Moskou, een voetreis maakt van China naar Zweden of gedetineerd is in Vladivostok: overal hij haalt het beste uit de situatie en neemt anderen hierin mee. Niets is onmogelijk in het levensverhaal van Allan en ondanks dat hij zich niet veel aantrekt van wetten en regels, komt hij goed weg met kleine en grote misdaden. Een prachtig verhaal over een lang leven van het talenwonder Allan waarin vrienden, brandewijn, dynamiet, de atoombom en wereldleiders een belangrijke rol spelen…

Jonas Jonasson heeft met “De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween” een heerlijk boek geschreven. Het is fantastisch om met Allan mee op reis te gaan en zijn belevenissen mee te maken. Het zijn nogal wat gebeurtenissen en de geloofwaardigheid is ver te zoeken, maar daar gaat het ook niet om. Het is een heerlijk boek om te lezen met een grote lach op je gezicht. Echt een feelgood-boek.

Dit boek is inmiddels ook verfilmd en ook in goedkope filmeditie te koop. Aanrader!

Uitgeverij Signatuur, 2011. 360 pag.