Jaap Robben – “Birk”
Eén eiland, drie huizen, vijf mensen. Dat is de entourage waarin Birk zich afspeelt. Als de negenjarige Mikael Hammerman met zijn vader aan het strand is, schiet de jongen zijn rode voetbal per ongeluk het water in. Birk Hammerman, zijn vader, probeert de bal terug uit zee te halen, maar het laatste wat de jongen van zijn vader ziet, is diens bleke lijf onder water. Bij thuiskomst doet hij in eerste instantie of er niets aan de hand is, waarop moeder Dora moppert dat Birk altijd te laat is. Zo begint deze roman waarin een verstikkende moeder/zoon-relatie centraal staat.
Pernille Augusta en Karl, een visser, zijn de enige andere bewoners van het eiland. De oude Pernille overlijdt na een val van de trap, nog voor Birk voorgoed verdwijnt. In het huis van Pernille haalt de jongen herinneringen op aan zijn vader. Mikael leeft die eerste tijd in een fantasiewereld. In eerste instantie ziet hij zijn vader in vreemde verschijningen, maar naarmate hij ouder wordt, duikt zijn vader steeds minder in zijn fantasieën op. De jongen eigent zich het huis van Augusta toe, ontdekt een broedende meeuw op het bed van de oude vrouw en houdt de vogel in de slaapkamer gevangen. Als het meeuwen-ei eenmaal is uitgebroed, besluit Mikael het jong te dresseren. De jonge vogel is voor hem een uitlaatklep, waar hij zijn emoties werkelijk durft te uiten.
Visser Karl probeert de jongen in diens puberteit te begeleiden. Dat gaat hem redelijk goed af, totdat de man zich gaat interesseren voor Dora. Als Mikael getuige is van de ontluikende relatie, grijpt hij in, waardoor de verhoudingen op het eiland volledig naar de knoppen gaan.
Birk is een aangrijpend boek dat je in één adem uitleest.
Jaap Robben (1984) maakte met Birk zijn romandebuut. Hij is al bekend als dichter en maakte samen met illustrator Benjamin Leroy de kinderboeken “De zuurtjes” en “Zullen we een bos beginnen“. Ook was Robben stadsdichter van Nijmegen. Met Birk schreef hij zichzelf regelrecht naar de sterren van de literatuur. Niet hoogdravend, maar klein, zo schreef hij een groots debuut over schuld & troost. Puur & licht. Een droomdebuut.
Uitgeverij De Geus, 2014. 255 pag.
New Word Order 