Recensie “Laat los mijn hand” van Edward Docx

Edward Docx – “Laat los mijn hand”

Louis Lasker houdt zielsveel van zijn familie – de momenten dat het niet zo is daargelaten. Zijn twee halfbroers, Jack en Ralph, zijn fantastische, lastige mensen, maar heel druk met hun eigen ego’s. Louis’ leven staat in het teken van het verzorgen van zijn vader. Met zijn vieren ondernemen ze per busje een reis van Londen naar Zürich. Hun vader is ongeneeslijk ziek en hij wil op waardige wijze zijn leven beëindigen. In Engeland is dat bij wet verboden. In deze geweldige road novel gaat het in feite over de elementaire vragen in het leven en wat er uiteindelijk werkelijk toe doet. ‘Ontroerend’ dekt geenszins de lading, dit boek knalt recht je hart in en laat je na lezing verweesd achter. Docx heeft een uiterst actueel verhaal geschreven en de meest onweerstaanbare en onuitstaanbare personages gecreëerd, rijkgeschakeerd als het leven zelf.

Louis (Lou) Lasker rijdt met zijn aan ALS lijdende vader naar Zwitserland, omdat deze wil sterven voordat hij nog verder aftakelt. In Engeland is dat bij de wet verboden, dus moeten ze uitwijken naar Zwitserland, waar de organisatie Dignitas mensen die euthanasie willen, helpt sterven. Tijdens de reis (die van deze roman feitelijk een road novel maakt), wordt de verstandhouding tussen Lou en zijn vader op de proef gesteld. Hij heeft zelf aangeboden om zijn vader naar Zürich te brengen, maar worstelt toch met het naderende afscheid. Ook zijn halfbroers Ralph en Jack hebben het er moeilijk mee dat hun vader wil sterven. Ze gaan er allemaal op hun eigen manier mee om. Uit alles blijkt dat Edward Docx een geboren verteller is die lastige onderwerpen niet uit de weg gaat. De zinnen zijn prachtig gecomponeerd, de dialogen realistisch en soms schurend door de achterliggende spanning tussen de personages. “Laat los mijn hand” is niet alleen een indrukwekkende road novel, maar ook een verhaal over leven en dood, over de relaties tussen kinderen en hun vader en de relaties van de broers onderling. Maar bovenal is het een roman over liefde: liefde voor elkaar en liefde voor het leven. Een buitengewoon indrukwekkende prestatie. Een boek dat je niet snel zult vergeten.

Uitgeverij Atlas Contact, juni 2017. 416 pag.

Recensie: Huso Akkerman

Advertentie

Recensie “Het achtste leven (voor Brilka)” van Nino Haratischwili

Nino Haratischwili – “Het achtste leven (voor Brilka)”

Een monumentaal, Tolstojesk familie-epos dat zes generaties omspant tussen 1900 en nu. Acht levens van één Georgische familie, beginnend in een kleine stad tussen Georgië en Azerbaidzjan, waar een getalenteerde chocolatier zijn dochters grootbrengt en en passant een recept bedenkt voor een verrukkelijke chocoladedrank met gevaarlijke krachten. Het brengt hem rijkdom en aanzien, maar dat betekent in die tijd ook al spoedig een gevaar. Nitsa is de achterkleindochter van Stasia, een van de dochters van de chocolatier. Zij woont in Berlijn en vertelt op meeslepende wijze, maar ook met veel ironie en humor, de dramatische geschiedenis van haar familie en die van de ‘rode’ twintigste eeuw – een cruciale periode in de Europese geschiedenis – met de opkomst en ondergang van de Sovjet-Unie, het wegvallen van het IJzeren Gordijn en de perestrojka.

Een briljante familiekroniek in de beste Russische/Sovjet-traditie. Een omvangrijk verhaal (1248 pagina’s) dat is opgedeeld in acht “boeken”, waarin steeds een ander personage uit de familie Jasji aan bod komt. Uiteraard hangen de levens samen (zoals dat gaat binnen een familie), waardoor de acht boeken waaruit “Het achtste leven” bestaat, samensmelten tot een monumentaal epos van een familie uit Georgië.
Het boek biedt een buitengewoon boeiend palet aan personages van de Jasji-familie en hun relaties met de leden van de familie Eristavi, die beginnen met de vriendschap tussen Stasia en Sopio Eristavi. Gaandeweg blijken de levens van de diverse generaties van de Stasji’s en de Eristavi’s samen te hangen. Auteur Nino Haratischwili (1983, Tbilisi) weet op onnavolgbare wijze de voor- en tegenspoed, het geluk en het ongeluk, de beslissingen en gebeurtenissen van de families te vangen in een zeer leesbare taal. De achterin het boek bijgevoegde kleine stamboom is af en toe wel handig om nog even na te kijken wie op welke manier met elkaar verwant is, maar dat stoort geen moment.
Ik denk dat het niet te veel gezegd is om dit boek alvast te nomineren voor boek van het jaar. Het kost wat tijd om het te lezen, maar je verliest je zo snel in de familieverwikkelingen dat je de tijd al snel vergeet. Het boek daarentegen zul je niet snel vergeten. Het heeft een onuitwisbare indruk op mij achtergelaten. Een dergelijk boek is zeldzaam. Een absolute aanwinst voor iedere literatuurliefhebber.

Uitgeverij Atlas Contact, januari 2017. 1248 pag.

Recensie: Huso Akkerman

Recensie “Moeras” van Steve Toltz

Steve Toltz – “Moeras”

Achterflap: Liam is schrijver (en dat lukt maar moeizaam) en een gemankeerde politieman. Aldo is zijn beste vriend en muze, een onhandig criminele ondernemer met een zesde zintuig voor tegenspoed. Naarmate Aldo’s geluk afneemt, raakt Liam er steeds meer van overtuigd dat hij zijn volgende boek wil baseren op Aldo’s rampspoed en vruchteloze pogingen om die ene grote liefde terug te winnen: zijn ex-vrouw Stella. Wat begint als een idee om enige betekenis te destilleren uit al Aldo’s tegenslag, eindigt in een diepgaand verhaal over vertrouwen en vriendschap.

We hebben zeven jaar moeten wachten op deze opvolger van Steve Toltz’ briljante debuutroman “Een fractie van het geheel“, maar het is het wachten zeker meer dan waard geweest. “Moeras” begint met een gesprek tussen de geflopte schrijver (en geflopte politieagent) Liam en zijn vriend Aldo, die met verlamde benen in een rolstoel zit en net uit de gevangenis komt. Liam heeft besloten zijn boek te baseren op het levensverhaal van Aldo, een verhaal dat zeker de moeite van het optekenen waard is.
In humoristische scènes met briljante dialogen en in prachtige zinnen beschrijft Steve Toltz de vriendschap tussen Aldo en Liam en het levensverhaal van Aldo, zoals dat afwisselend wordt verteld door Aldo zelf en zijn beste vriend, de mislukte schrijver Liam. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk wat er gebeurd is: waarom Aldo in een rolstoel zit, waarom hij in de gevangenis heeft gezeten en andere (soms lachwekkende) episodes uit het leven van Aldo. Aldo is niet bepaald een stereotiep slachtoffer. Eigenlijk zijn de meeste dingen hem overkomen zijn juist erg humoristisch (soms echter wel zwarte humor). De vlijmscherpe pen van Toltz weet het leven van Aldo feilloos te ontleden. De personages die door de schrijver tot leven gewekt worden, zijn zo levensecht en sympathiek dat je gaandeweg steeds meer van ze gaat houden en eigenlijk geen afscheid van ze wilt nemen. Een briljant verhaal met personages om van te houden: dat is waar Toltz schijnbaar achteloos in excelleert. Superlatieven schieten tekort. Een heerlijke roman over vriendschap, vertrouwen en het leven. Een mooiere roman zul je dit jaar waarschijnlijk niet lezen.

Uitgeverij Atlas Contact, september 2016. 464 pag.

Recensie “Mensen zonder uitstraling” van Jente Posthuma

Jente Posthuma – “Mensen zonder uitstraling”

Over de auteur: Jente Posthuma publiceerde korte verhalen in De Revisor, Das Magazin, Hollands Maandblad en De Gids. In 2012 won ze de A.L. Snijdersprijs voor het beste zeer korte verhaal. Met A.L. Snijders en Tommy Wieringa speelde ze drie literaire theatervoorstellingen in De Kleine Komedie. Posthuma groeide op in Twente en woont met vriend en kind in Amsterdam. “Mensen zonder uitstraling” is haar debuutroman.

De stuurloze hoofdpersoon van “Mensen zonder uitstraling” leeft in de schaduw van haar moeder, een ontevreden actrice. Haar vader is hoofd van een psychiatrische inrichting. Psychopaten en depressieven raadt hij aan hun bezigheden in afgepaste tijdsblokken in te delen, zodat ze meer controle krijgen over hun bestaan. Zijn dochter geeft hij hetzelfde advies. Dan overlijdt haar moeder en blijven vader en dochter over.

Citaat: “[Haar moeder] had het ook vaak over uitstraling, en vooral over mensen die dat niet hadden. Dat waren verschrikkelijke mensen. Die waren nog erger dan lelijke mensen.”

Recensie door Coen Peppelenbos. Eerder verschenen op tzum.info:
De verschillende hoofdstukken van het boek vertellen delen uit het leven van de ik-persoon. We zien haar in het ene hoofdstuk als meisje, in het andere als aankomend schrijfster of als dertiger met kind. Posthuma schiet heen en weer in de tijd. De grootste breuk in het leven van de hoofdpersoon is de dood van haar moeder, een actrice die op jonge leeftijd aan kanker overlijdt. Die gebeurtenis tekent, zonder dat het expliciet gezegd wordt, haar verdere leven. Hoe verhoudt ze zich tot haar vader, hoe tot haar minnaars? Waar komt die afschuw over mensen die hoorbaar eten vandaan? Waarom lukt het haar niet om een echte roman op poten te zetten.

Posthuma vertelt op een laconieke wijze: er wordt niet sentimenteel gedaan, noch wordt alles gepsychologiseerd, ondanks dat de vader van de hoofdpersoon psychiater is. Het laatste hoofdstuk gaat over het sterven de moeder, maar zelfs dat weet Posthuma indrukwekkend licht te houden. Eerder in de roman heeft de schrijfster de lezer op het verkeerde been gezet door een hoofdstuk te beginnen met de zin: ‘”Het is tijd afscheid te nemen,”‘ zei mijn moeder, “want ik ga dood.”‘ Vals alarm voorlopig, want in dat hoofdstuk heeft ze slechts te veel van een ‘bruine taart’ gegeten, waardoor ze nogal raar werd in haar hoofd. Het tekent de schrijfster die weet hoe ze een boek moet componeren.

Er zit gelukkig ook veel ironie in de zinnen, een stijlmiddel dat door veel jonge schrijvers verafschuwd wordt, maar waardoor deze roman wel een continue lichtheid behoudt. Zo heeft de hoofdpersoon een tijdje een vriendje die bij de film werkt, en ook zij krijgt een keer een rolletje. ‘Als lijk vond Thomas me erg geslaagd, omdat ik goed stil kon liggen. Maar ik kon er niet van leven.’ Of neem deze passage over een vriendin: ‘Zelf had ze ADHD en kon ze niet goed focussen. Als ik iets vertelde, moest ik snel praten, zodat ik klaar was voor haar gedachten afdwaalden.’ Het is mede aan dit soort mooie zinnen te danken dat “Mensen zonder uitstraling” een prachtig debuut is.

Uitgeverij Atlas Contact, augustus 2016. 176 pag.

Recensie “Ik heet Lucy Barton” van Elizabeth Strout

Elizabeth Stout – “Ik heet Lucy Barton”

In haar internationale bestseller “Olive Kitteridge“, die met de Pulitzerprijs werd bekroond en waarvan een succesvolle, prijswinnende HBO-serie is gemaakt, toonde Elizabeth Strout zich een groot kenner van menselijke relaties. In haar nieuwe roman “Ik ben Lucy Barton” wordt door een eenvoudig ziekenhuisbezoek inzicht verschaft in de meest kwetsbare relatie van allemaal: die tussen moeder en dochter. Lucy Barton is langzaam aan het herstellen van wat een simpele blindedarm-operatie had moeten zijn. Haar moeder, met wie ze in jaren niet gesproken heeft, komt op ziekenbezoek. Ze zoeken toenadering tot elkaar door te roddelen over mensen die Lucy nog uit het dorp van haar jeugd kent, maar het blijft onwennig. Haar leven in het boerendorp Amgash, Illinois heeft ze inmiddels achter zich gelaten en woont nu met haar man en twee dochtertjes in New York.  Onder de oppervlakte liggen nog steeds de spanning en het verlangen dat elk aspect van Lucy’s leven beïnvloed heeft: het ontvluchten van haar getroebleerde familie en haar verlangen om schrijfster te worden. De stem van Lucy verbindt dit krachtige verhaal: ijverig observerend, diep menselijk en in alle toonaarden herkenbaar.

“Dit is het verhaal van een moeder die van haar dochter houdt. Op een gebrekkige manier. Omdat al onze liefde gebrekkig is.”

Tot haar elfde jaar woonde Lucy Barton met haar ouders, broer en zus in grote armoede in de garage naast het huis van Lucy’s oudoom. Toen die overleed, verhuisden ze naar het huis. Jaren later woont ze in New York en heeft daar een gezin gesticht met haar man William, die ze op de universiteit leerde kennen. Het boek begint in het ziekenhuis. Lucy een blindedarm-operatie ondergaan, maar blijkt een infectie te hebben waardoor ze langer in het ziekenhuis moet blijven. Op een gegeven moment zit haar moeder, die ze al een aantal jaren niet meer gezien heeft, aan het voeteneinde haar bed. Ze praten over vroeger, over de mensen uit het dorp, over mensen in roddelblaadjes. Wie een affaire kreeg met wie en wie er in de steek gelaten was door een echtgenoot of echtgenote. De conversatie blijft oppervlakkig.

“Maar ik bleek nog iets te willen. Ik wilde dat mijn moeder naar mijn leven vroeg. Ik wilde haar vertellen over het leven dat ik nu leidde.”

Op een uiterst subtiele en kundige wijze beschrijft Elizabeth Stout de relatie tussen de moeder en de dochter. Onder de oppervlakte gebeurt ontzettend veel. Het gaat niet om wat moeder en dochter tegen elkaar zeggen, het gaat er meer om wat ze juist niet zeggen. De werkelijke communicatie speelt zich tussen de regels af. Een bijzondere roman die veel literatuurliefhebbers zal aanspreken.

Uitgeverij Atlas Contact, 2016. 174 pag.

Winactie “Mannen zonder vrouw” van Haruki Murakami

Haruki Murakami – “Mannen zonder vrouw”

We hebben weer een mooie winactie in samenwerking met Atlas Contact. Je kunt nu kans maken op het nieuwe boek van topschrijver Haruki Murakami “Mannen zonder vrouw” (284 pagina’s).

Omschrijving:

NIEUWE VERHALEN VAN DE MEESTER IN DE ALLESVERSLINDENDE LIEFDE
In zeven nieuwe korte verhalen wijdt levensgids en meesterverteller Haruki Murakami zich opnieuw aan een van zijn grote thema’s: de liefde. De verhalen in ‘Mannen zonder vrouw’ horen tot de meest tedere, ontroerende teksten uit zijn oeuvre – en ze zijn onmiskenbaar Murakami. Ze gaan over eenzame, beschadigde mannen, mannen die iets beslissends mankeert, melancholieke mannen. Met andere woorden: kleurloze mannen…

Het boek is schitterend uitgevoerd met zogenaamde ‘deckled edge’, een speciale afwerking waarbij de randen van de pagina’s onregelmatig afgewerkt zijn.

Het enige wat je hoeft te doen om kans te maken op deze schitterende verhalenbundel is het beantwoorden van deze vraag: Hoe heet het vorige boek van Haruki Murakami? (Bedoeld wordt de laatste roman. Niet het opnieuw gepubliceerde, oude materiaal). Nederlandse titel graag). Degenen die deze actie delen via Twitter en/of Facebook, maken een grotere kans om te winnen.

Deze actie is afgelopen. De winnares heeft reeds een email van ons ontvangen.
Gefeliciteerd, Els R. uit L. 

Je kunt het boek natuurlijk altijd bestellen via onderstaande knop:

Recensie “Ivanov” van Hanna Bervoets

Rusland, 1924. Wetenschapper Ilya Ivanov heeft één droom. Hij wil menselijk DNA combineren met dat van een aap, om zo een heel nieuw, hybride wezen te kweken. Overmoedig reist Ivanov naar Afrika om chimpansees te insemineren met mensensperma.

Amerika, 1994. Felix, een jonge, homoseksuele student vertrekt voor een halfjaar naar New York om een seminar journalistiek te volgen. In eerste instantie heeft hij moeite zijn plek te bepalen binnen de verschillende subculturen op de campus. Maar dan ontmoet hij virologe Helena Frank. Helena doet onderzoek naar de oorsprong van het hiv-virus: aids moet tijdens de experimenten van Ivanov van aap op mens zijn overgegaan, is haar these.
Felix besluit een artikel te schrijven over Helena. Naarmate zijn research vordert bouwt hij een intense relatie op met de hoogleraar. Dit tot ongenoegen van Lois, Helena’s jongere assistente. Algauw raakt Felix verstrikt in een complex machtsspel met Lois en Helena, waarbij de rollen voortdurend veranderen en de drijfveren lang ongewis blijven. Gebruikt Helena Felix voor haar experiment of gebruikt hij haar voor zijn studie? En wat verbergen de twee vrouwen; welke rol spelen de controversiële ideeën van Ivanov bij hun onderzoek?

In deze knap geschreven roman heeft Hanna Bervoets meerdere lagen gecreëerd. Het boek beschrijft eigenlijk het verhaal van de hoofdpersoon Felix, die in 1994 in New York een aantal vakken journalistiek gaat volgen, maar er het boek gaat al snel behoorlijk de diepte in, zonder de lezers af te schrikken. “Ivanov” gaat over ziekte, wetenschap, biologie, homoseksualiteit en Bervoets gaat stevige filosofische (ethische) vragen niet uit de weg. Sterker nog: ze zoekt ze bewust op. Dat maakt dit boek zo’n onweerstaanbare roman. Dit is geen verhaaltje dat je even leest en vervolgens weglegt. Dit boek laat je nadenken over behoorlijk zware (filosofische) onderwerpen. Toch is het geen moeilijk boek om te lezen. De vertelstijl van Bervoets is lichtvoetig en het verhaal is, ondanks meerdere verhaallijnen in diverse decennia, erg leesbaar. Hanna Bervoets heeft met “Ivanov” een ijzersterke roman geschreven, die waarschijnlijk hoog zal scoren in de de Top-10-lijstjes van beste boeken van 2016. Dit was mijn eerste kennismaking met het werk van Hanna Bervoets, maar ze heeft er in mij in ieder geval weer een fan bij.

Uitgeverij Atlas Contact, 2016. 320 pag.

Recensie “Het tumult van de tijd” van Julian Barnes

Julian Barnes – “Het tumult van de tijd”

Eind jaren dertig staat een jonge man – de aanstormende componist, toegewijde huisvader Sjostakovitsj – met een ingepakt koffertje bij de lift van een flatgebouw in Leningrad. Hij wacht er de hele nacht, nachtenlang, in de overtuiging dat hij opgepakt zal worden en afgevoerd naar het Grote Huis. Geen enkele beroemdheid die hij in de afgelopen tien jaar heeft ontmoet, kan hem nu helpen. En weinig mensen die naar het Grote Huis worden afgevoerd, komen ooit terug.

“Het tumult van de tijd” is de eerste roman van Julian Barnes sinds “Alsof het voorbij is” uit 2011. Dat was een magistrale roman, en de vraag was dan ook of Barnes zichzelf kon overtreffen. Het antwoord is een volmondig “JA”. “Het tumult van de tijd” is geschreven in de herkenbare stijl van Barnes, waarin ieder woord met zorg is gekozen. Het lijkt alsof hij schrijft als een dichter, of misschien als een componist. En dan kom je automatisch uit bij het onderwerp van “Het tumult van de tijd“, waarin een componist de hoofdrol speelt. Het speelt zich af in de Sovjet-Unie van Stalin in 1936 en is een boek over Kunst tegen Macht. De hoofdpersoon staat iedere nacht met een koffertje bij zijn voeten te wachten tot iemand van “Het Grote Huis” hem komt halen, omdat hij via via betrokken zou zijn bij een poging tot een aanslag op Stalin.
Zowel de schrijfstijl van Barnes als de keuze van zijn onderwerpen zijn onovertroffen. “Het tumult van de tijd” is een boek met meerdere lagen. Na de laatste bladzijde blijf je achter met een gevoel getuige te zijn geweest van een schitterende roman zoals ze nog maar zelden geschreven worden. Er valt niets op aan te merken. De vijf sterren verdient hij ruimschoots. De enige vraag die overblijft is “Hoe kan hij dit boek nog overtreffen?” Hopelijk zullen we het gauw weten. Tot die tijd kunnen we “Het tumult van de tijd” blijven herlezen. Je zult er steeds iets nieuws in ontdekken.

Uitgeverij Atlas Contact, 2016. 220 pag.

Recensie “Sinds het zwijgen begon” van Jesse Ball

Jesse Ball – “Sinds het zwijgen begon”

In vier maanden tijd verdwijnen acht mensen uit hun huis in hetzelfde Japanse dorp. De politie ontvangt een schriftelijke bekentenis, ondertekend door de 29-jarige Oda Sotatsu. Deze wordt uitgebreid verhoord en draait de gevangenis in. Tot zover de bekende ingrediënten van menig literaire thriller. Maar deze zijn slechts het uitgangspunt voor een roman waarin Jesse Ball, of de gelijknamige verteller die door het geval Sotatsu gefascineerd raakt, de grenzen van fictie tot het uiterste rekt. Sinds het zwijgen begon heeft de vorm van een onderzoeksverslag, maar hoe meer ‘Ball’ boven tafel krijgt, des te groter wordt het raadsel. Heeft Sotatsu überhaupt de misdaad gepleegd? Waarom volhardt hij in zwijgen? Op een even vindingrijke als toegankelijke manier voert Jesse Ball ons mee in een volstrekt origineel, op zichzelf staand literair universum.

“Sinds het zwijgen begon” is mijn eerste kennismaking met het werk van Jesse Ball, terwijl dit toch al zijn vierde roman is. Ik heb dit boek met ontzettend veel plezier gelezen. Het boek lijkt fragmentarisch door de interviews met de verschillende personen die te maken hebben gehad met Oda Sotatsu, afgewisseld met opmerkingen van de interviewer (die in het boek wordt aangesproken als Jesse Ball), brieven en enkele foto’s. Toch leest het boek makkelijk weg. Het is een buitengewoon boeiend verhaal, en de vorm die Jesse Ball heeft gekozen voor zijn roman is zeker niet de makkelijkste weg. Hij heeft het zichzelf af en toe flink moeilijk gemaakt. Als dit verhaal echter recht-toe-recht-aan verteld zou worden, zou de spanning weg zijn. Juist de verschillende manieren waarop de personages de hoofdpersoon Oda Sotatsu beschrijven, zorgen voor spanning. Wie van deze geïnterviewde mensen spreekt de waarheid? Of is er helemaal geen waarheid? Dit boek zal zeker in mijn top 5 van beste boeken van 2015 eindigen. Een uniek boek, en ik hoop nog veel van Jesse Ball te kunnen lezen. Ik ben besmet met het “Jesse Ball-virus” en wil graag alles van hem lezen. Hij heeft er in ieder geval een fan bij.

Uitgeverij Atlas Contact, 2015. 252 pag.

“Ik kom terug” kruipt onder de huid

Dat het boek “Ik kom terug” van Adriaan van Dis veel mensen raakt, is wel bekend. Eén lezer was zo geraakt door het boek, dat hij de herinnering eraan altijd bij zich wil hebben. De tekening op de voorkant van het boek als een tattoo. Zie het filmpje hieronder:

Maar je kunt natuurlijk ook nog gewoon op “Ik kom terug” stemmen voor de NS Publieksprijs. Dat kan hier nog tot en met woensdag 18 november! Laat je stem horen!