Recensie “Thank you for your service” van David Finkel

David Finkel – “Thank you for your service”

Pulitzerprijs-winnaar David Finkel beschrijft in “Thank you for your service” op aangrijpende wijze de hoge tol die oorlogsvoering van veteranen eist.

Niemand heeft zo gedetailleerd en met zo veel mededogen de psychologische gevolgen van oorlog voor de soldaten beschreven als David Finkel. In “Thank you for your service” zocht Finkel de mannen en vrouwen op die het strijdtoneel hadden verlaten, maar de oorlog nog elke dag met zich meedragen en opnieuw beleven. Net als 200.000 andere veteranen kampen zij met de gevolgen van PTSS – Post Traumatisch Stress Syndroom. Ook in Nederland lijdt naar schatting 20 procent van de veteranen aan PTSS. Finkel beschrijft op intieme wijze afwisselend de pijnlijke en de hoopvolle momenten die de soldaten doormaken op hun weg naar genezing, en schetst een ontroerend beeld van hoe het is om de oorlog niet los te kunnen laten. Niet alleen voor de soldaten maar ook voor hun partners, kinderen, vrienden en de psychologen die hun uiterste best doen om de schade te helpen herstellen maar daar helaas vaak niet in slagen.

Hoewel de titel doet vermoeden dat het om een Engelstalig boek gaat, is het wel degelijk de Nederlandse vertaling van het boek van David Finkel. In dit boek beschrijft hij op schrijnende en pijnlijk gedetailleerde wijze wat (Amerikaanse) soldaten hebben meegemaakt in de zinloze oorlogen in Irak en Afghanistan en wat er met ze gebeurt bij thuiskomst. Hoe de omgeving op hen reageert, wat er in hun omgaat, waar ze niet over kunnen praten, wat hun achtervolgt in hun flashbacks en nachtmerries en hoe ze hun heil zoeken in alcohol en drugs. Degenen die geluk hebben komen terecht in het Warrior Transition Batallion, waar ze zorg ontvangen van specialisten en leren omgaan met de trauma’s die ze hebben opgelopen. Alleen al in Amerika zijn er enkele honderdduizenden veteranen van de oorlogen in Irak en Afghanistan die kampen met Post-Traumatische Stress Stoornis (PTSS). In dit boek volgt Finkel een aantal van hen. Dat levert een schokkend en ontluisterend beeld op. Finkel weet in de hoofden van de veteranen te klimmen en vertelt het alsof hij er zelf bij geweest is. Een indrukwekkende prestatie en dit boek is een daardoor belangrijk tijdsdocument geworden. Opdat we niet mogen vergeten hoe groot de schade is die oorlog aanricht. Niet alleen bij de doden, maar ook bij de overlevenden en hun families.

Jason Hall – bekend van American Sniper – is de regisseur van de verfilming van dit boek dat in de loop van 2017 in de bioscopen te zien zal zijn met onder andere Amy Schumer in de hoofdrol. Hieronder de trailer van de verfilming.

Uitgeverij Karakter, juni 2017. 288 pag.

Recensie: Huso Akkerman

Advertentie

Recensie “De laatste man” van Vince Flynn

Vince Flynn – “De laatste man”

De laatste man is een razendsnelle thriller van New York Times-bestsellerauteur Vince Flynn waarin antiterrorisme-expert Mitch Rapp naar Afghanistan reist om Joe Rickman op te sporen. Rickman runde op het moment van zijn verdwijning al acht jaar de geheime operaties van de CIA in Afghanistan, een schimmige taak die hem in contact bracht met iedere notoire figuur die het land rijk is. Meer dan een kwart miljoen dollar in cash is er door zijn handen gegaan, terwijl hij aan het hoofd van de black ops stond en niemand wilde weten waar dat geld aan besteed werd. Rapp moet zich een weg zien te vinden door Afghanistan, waar de Taliban, Iraniërs, Pakistanen en Russen er allemaal op uit zijn om een deel van het door oorlog verdeelde land te claimen. Terwijl het land voor zijn ogen wordt verwoest, moet Rapp even meedogenloos als zijn vijanden zijn en even onbetrouwbaar als de politici in zijn eigen regering, als hij ook maar een sprankje hoop wil hebben om zijn eigen missie tot een goed einde te brengen.

Deze spionage- en actiethriller legt nogmaals de moeilijke werkomstandigheden bloot die Westerlingen ondervinden in dit deel van de wereld waar corruptie de hoofdrol speelt. De auteur weet door te dringen tot de ziel van dit verscheurde land en de manier waarop alle protagonisten ermee omgaan. Een superspannende thriller in de ijzersterke serie rond Mitch Rapp. Voor de liefhebbers van Robert Ludlum zeker een aanrader! Hoewel Vince Flynn inmiddels veel te jong overleden is, gaan andere schrijvers verder met de serie rond Rapp.

Overigens is dit boek deze maand ook bij ons te winnen. De prijsvraag kun je hier vinden.

Uitgeverij Karakter, 2014. 352 pag.

Recensie “IS – Tot alles in staat” van Hans Jaap Melissen

Hans Jaap Melissen – “IS – Tot alles in staat”

Ineens kende de hele wereld die twee letters: IS, een terreurgroep die midden in de chaos van Irak en Syrië de Islamitische Staat uitriep. Het Westen was overdonderd en greep in, maar IS laat zich niet makkelijk verslaan. Wie zijn deze mensen precies, wat willen ze en waar komen ze vandaan? In IS Tot alles in staat neemt de ervaren oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen de lezer mee op reis; naar het New York van net na 9/11 en de oorlogen in Irak en Syrië. Als een van de weinige journalisten gaat Melissen nog naar plekken waar een aantal van zijn collegas is ontvoerd en later onthoofd. Melissen laat zien hoe een vruchtbare voedingsbodem kon ontstaan van waaruit een onbeduidend groepje rebellen uitgroeide tot een van de rijkste en meest meedogenloze terreurbewegingen ooit. Een beweging die handig gebruikmaakt van sociale media en een grote aantrekkingskracht uitoefent op buitenlandse jihadisten, ook uit Nederland. Inmiddels probeert een internationale coalitie onder leiding van de Verenigde Staten IS te verslaan. Maar gaat dat lukken? Of zal IS altijd weer van zich laten horen met aanslagen, waar ook ter wereld?

Enige tijd geleden plaatsten wij al een recensie van het boek “De oorlog van ISIS” van Judit Neurink. Heeft dit boek van Hans Jaap Melissen dan nog wel toegevoegde waarde? Dat heeft het zeker. De geschiedenis van het ontstaan en de opkomst van ISIS wordt in beide boeken beschreven, en dat verschilt dus niet. Het grote verschil is dat Melissen zelf veel in het Midden-Oosten werkt als journalist, en dus het verhaal van ISIS combineert met zijn eigen ervaringen in dit oorlogsgebied. Daarnaast is het boek van Melissen iets recenter, waardoor hij ook de laatste ontwikkelingen (zoals de onthoofdingen) mee kon nemen in zijn verhaal.

In beide boeken wordt beschreven hoe de interventies van de Verenigde Staten in Irak en Afghanistan, en ook het vertrek van Amerika de snelle groei van ISIS hebben mogelijk gemaakt. Eén ding is duidelijk: de meeste mensen zullen pas in 2014 van ISIS gehoord hebben, maar dit is geen organisatie die plotseling vanuit het niets is ontstaan. Tal van gebeurtenissen hebben de oprichting en de razendsnelle groei van ISIS mogelijk gemaakt, en een groot aantal van deze factoren zijn te wijten aan het ingrijpen van het westen (met name de Verenigde Staten). Dit is een buitengewoon goed en indringend boek over ISIS en hun macht in het Midden-Oosten, maar uiteraard zal dit niet “Het Definitieve” boek over ISIS zijn. ISIS is nog springlevend en zal nog veel van zich laten horen. Dit boek is een aanrader voor iedereen die in dit onderwerp geïnteresseerd is, of ze nu het boek van Judit Neurink hebben gelezen of niet. Dit is een waardevolle aanvulling op de recente geschiedenis en de actuele gebeurtenissen. Eigenlijk verplichte kost voor iedereen die mee wil praten over dit onderwerp.

Uitgeverij Carrera, 2015. 256 pag.

Recensie “Oorlog” van Jochen Rausch

Jochen Rausch – “Oorlog”

In een sobere, glasheldere en intense stijl vertelt Jochen Rausch het verhaal van Arnold Steins, een vijftigjarige man die als een kluizenaar samen met zijn hond (die hij “hond” noemt) leeft in een verwaarloosde hut op een berg (die hij “berg” noemt), ergens in de Alpen. Zijn 24-jarige zoon is gesneuveld in de oorlog in Afghanistan en de relatie met zijn vrouw heeft dit drama niet overleefd. Arnold voert hoog boven op zijn berg in alle eenzaamheid zijn eigen oorlog, tegen de natuur, tegen inbrekers, maar vooral tegen de spoken uit het verleden.

Zijn enige houvast is zijn hond. Als een onbekende vandaal zijn eenzaamheid bedreigt, vindt een mentale ommekeer plaats. Zijn passiviteit wijkt, hij stelt zich met geweld te weer en hervindt zijn levenskracht. Een menselijk drama in sobere, maar poëtische taal dat vanaf de eerste tot de laatste bladzijde spannend is. Uiterst invoelend wordt beschreven hoe de angst voor verlies een doorsnee echtpaar in de greep neemt en het leven alle zin lijkt te verliezen als het noodlot toeslaat. Een klein literair meesterwerk dat maatschappelijk relevant is, suggestieve kracht vertoont, psychologisch geloofwaardig is en troost biedt.

Jochen Rausch schrijft op een bijna kwetsbare manier over verlies. Al vanaf de eerste pagina voel je dat er iets pijnlijk heeft voorgevallen in het leven van Arnold. Gedurende het boek ontdek je wat het is, en lees je ook meer over zijn strijd. Jochen weet het verhaal te vertellen in schitterend, sober proza met af en toe een zin die je bijblijft, zoals “Misschien overwint de mens alle angst als hij zijn dromen eenmaal heeft begraven“.

Uitgeverij Lebowski, 2014. 224 pag.

Recensie “Oorlogsverhalen” van Phil Klay

Phil Klay – “Oorlogsverhalen”

Phil Klay diende in Irak voor het US Marine Corps. In “Oorlogsverhalen” neemt hij de lezer mee naar de frontlinies van de oorlogen in Irak en Afghanistan, en weer terug naar hun families, die ‘geen idee hebben waar Fallujah ligt, waar drie leden van je peloton stierven’. In ‘Uitgezonden’ herinnert een soldaat zich hoe hij honden moest afschieten omdat ze de lichamen van zijn maten aanvraten; in ‘Lichamen’ vertelt een medewerker van het mortuarium hoe hij na de gevechten telkens de stoffelijke resten van zowel Amerikaanse als Irakese soldaten verzamelde; en in ‘Geld als wapensysteem’ krijgt een jonge officier de absurde opdracht om de levens van de Irakese bevolking te verbeteren met behulp van honkbal.

Oorlogsverhalen is een verzameling van twaalf bijzondere kortverhalen. Een aantal verhalen speelt zich af aan het front, andere aan het thuisfront. Als Irak-veteraan weet Phil Klay als geen ander hoe oorlog echt is. Hij weet hoe het voelt om je leven te riskeren in een land aan de andere kant van de wereld, maar ook hoe het is om nadien weer thuis te komen bij mensen die absoluut geen idee hebben wat je daar allemaal meegemaakt hebt. Hoewel de verhalen fictief zijn, merk je aan alles dat Phil Klay schrijft uit ervaring.

Nu eens choquerend, dan weer doorspekt met donkere humor; Klay weet met zijn realistische, bijna zakelijke schrijfstijl een veelheid aan emoties te vangen op een beperkt aantal pagina’s. Alle verhalen mogen dan wel een andere invalshoek hebben, ze zijn stuk voor stuk eerlijk, rauw en onthutsend. De heldhaftigheid van de oorlog verdwijnt in het niet bij de wreedheid en de onzin ervan.

Door te kiezen voor verschillende korte verhalen maakt Klay het voor de lezer moeilijker om een band te krijgen met de personages. De gebeurtenissen in dit boek zullen me dan ook veel langer bijblijven dan de personages op zich. Ik vraag me af of de auteur er bewust voor gekozen heeft zijn personages niet verder uit te diepen – hetzij om de oorlogservaringen an sich naar het voorplan te brengen, hetzij om de lezer duidelijk te maken dat de militairen in de verhalen even goed hun vriend, kennis of buurman zouden kunnen zijn.

Door een combinatie van al deze factoren heb ik deze verhalenbundel totaal anders ervaren dan eender welke andere oorlogsroman die ik ooit las. Ik was zo geïntrigeerd dat ik alleen maar verder wilde lezen, maar tegelijk voelde ik een soort weerzin die me bijna dwong het boek aan de kant te leggen. Aan mensen met een gevoelige maag zou ik Oorlogsverhalen misschien niet aanraden, aan alle andere lezers zeker wel!

Uitgeverij Lebowski, 2014. 303 pag.