Recensie “Moeras” van Steve Toltz

Steve Toltz – “Moeras”

Achterflap: Liam is schrijver (en dat lukt maar moeizaam) en een gemankeerde politieman. Aldo is zijn beste vriend en muze, een onhandig criminele ondernemer met een zesde zintuig voor tegenspoed. Naarmate Aldo’s geluk afneemt, raakt Liam er steeds meer van overtuigd dat hij zijn volgende boek wil baseren op Aldo’s rampspoed en vruchteloze pogingen om die ene grote liefde terug te winnen: zijn ex-vrouw Stella. Wat begint als een idee om enige betekenis te destilleren uit al Aldo’s tegenslag, eindigt in een diepgaand verhaal over vertrouwen en vriendschap.

We hebben zeven jaar moeten wachten op deze opvolger van Steve Toltz’ briljante debuutroman “Een fractie van het geheel“, maar het is het wachten zeker meer dan waard geweest. “Moeras” begint met een gesprek tussen de geflopte schrijver (en geflopte politieagent) Liam en zijn vriend Aldo, die met verlamde benen in een rolstoel zit en net uit de gevangenis komt. Liam heeft besloten zijn boek te baseren op het levensverhaal van Aldo, een verhaal dat zeker de moeite van het optekenen waard is.
In humoristische scènes met briljante dialogen en in prachtige zinnen beschrijft Steve Toltz de vriendschap tussen Aldo en Liam en het levensverhaal van Aldo, zoals dat afwisselend wordt verteld door Aldo zelf en zijn beste vriend, de mislukte schrijver Liam. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk wat er gebeurd is: waarom Aldo in een rolstoel zit, waarom hij in de gevangenis heeft gezeten en andere (soms lachwekkende) episodes uit het leven van Aldo. Aldo is niet bepaald een stereotiep slachtoffer. Eigenlijk zijn de meeste dingen hem overkomen zijn juist erg humoristisch (soms echter wel zwarte humor). De vlijmscherpe pen van Toltz weet het leven van Aldo feilloos te ontleden. De personages die door de schrijver tot leven gewekt worden, zijn zo levensecht en sympathiek dat je gaandeweg steeds meer van ze gaat houden en eigenlijk geen afscheid van ze wilt nemen. Een briljant verhaal met personages om van te houden: dat is waar Toltz schijnbaar achteloos in excelleert. Superlatieven schieten tekort. Een heerlijke roman over vriendschap, vertrouwen en het leven. Een mooiere roman zul je dit jaar waarschijnlijk niet lezen.

Uitgeverij Atlas Contact, september 2016. 464 pag.

Advertentie

Recensie “Beschermduivel” van Ronald van den Broek

Ronald van den Broek – “Beschermduivel”

Als de enige overlevende van een gezinsdrama tot het uiterste gaat om degenen van wie hij houdt te beschermen…

De niet erg geliefde moeder van Maud van Staveren raakt tijdens de jaarlijkse buurtbarbecue dodelijk gewond. Het heeft er alle schijn van dat iemand haar uit de weg wilde ruimen. Als niet veel later Mauds dochter iets gruwelijks overkomt op een nabijgelegen kasteel, verandert hun voortkabbelende leven in een kolkende rivier.

Wat doet het met je als je niemand in je directe omgeving nog kunt vertrouwen? En wat hebben de recente gebeurtenissen te maken met een dodelijk ongeval uit het verleden, waarbij de auto van een jong gezin te water raakte?

Het boek bestaat uit twee verhaallijnen die in korte hoofdstukken worden verteld: het verhaal van Maud van Staveren en haar familie in normale druk en daar tussendoor het verhaal van de overlevende van de te water geraakte auto in cursieve druk. De identiteit van deze jongen blijft nog lang geheim, waardoor de lezer gaat gissen wie het kan zijn, want dat deze persoon een belangrijke rol gaat spelen in het boek is wel duidelijk. Op het eerste oog lijken deze verhaallijnen echter niets met elkaar te maken te hebben. En wat de proloog met de rest van het boek te maken heeft, wordt ook pas later duidelijk. Door dit uit te stellen stijgt de spanning tot ongekende hoogten.

“Beschermduivel” is na “Varkensbloed in chocolade” uit 2014 de tweede thriller van Ronald van den Broek. Volgens zijn biografie hebben de boeken van Nicci French hem geïnspireerd tot het schrijven van thrillers. Van den Broek tapt echter wel uit een ander vaatje. De boeken van Nicci French zijn voornamelijk psychologische thrillers en hoewel de karakters ook in “Beschermduivel” zeer goed zijn uitgewerkt, schuwt hij in tegenstelling tot Nicci French gruwelijke en bloederige scènes niet. Hij weet als geen ander hoe je een spannend verhaal moet vertellen. Stukje bij beetje knopen de gebeurtenissen zich aan elkaar en ook als je denkt te weten wie je wel en niet kunt vertrouwen, blijkt alles toch anders in elkaar te zitten dan je denkt. Eigenlijk is iedereen een verdachte. Het verhaal is ontzettend knap opgebouwd en de verhaallijnen zijn op zeer kundige wijze met elkaar verstrengeld. Tot aan het zinderende einde blijft het verhaal razend spannend. Pas op de laatste pagina’s weet je hoe alles in elkaar steekt. Ronald van den Broek is een meesterverteller. Hij weet als geen ander de lezer tot de allerlaatste pagina in het ongewisse te laten en in spanning te houden. Het is een verhaal dat nog lang blijft nazinderen in je hoofd. Tot de allerlaatste zin spannend, ijzersterk.

Uitgeverij Palmslag, oktober 2016. 342 pag.

Bestseller top 60 van week 40

1. Michel van Egmond – “De wereld volgens Gijp”
2. Bruce Springsteen – “Born to run”
3. Dick Swaab – “Ons creatieve brein”
4. Geert Mak – “De levens van Jan Six”
5. Rachel Renée Russell – “Dagboek van een muts 10 -Puppy love”

Bekijk de rest van de lijst hier.

Recensie “Mensen zonder uitstraling” van Jente Posthuma

Jente Posthuma – “Mensen zonder uitstraling”

Over de auteur: Jente Posthuma publiceerde korte verhalen in De Revisor, Das Magazin, Hollands Maandblad en De Gids. In 2012 won ze de A.L. Snijdersprijs voor het beste zeer korte verhaal. Met A.L. Snijders en Tommy Wieringa speelde ze drie literaire theatervoorstellingen in De Kleine Komedie. Posthuma groeide op in Twente en woont met vriend en kind in Amsterdam. “Mensen zonder uitstraling” is haar debuutroman.

De stuurloze hoofdpersoon van “Mensen zonder uitstraling” leeft in de schaduw van haar moeder, een ontevreden actrice. Haar vader is hoofd van een psychiatrische inrichting. Psychopaten en depressieven raadt hij aan hun bezigheden in afgepaste tijdsblokken in te delen, zodat ze meer controle krijgen over hun bestaan. Zijn dochter geeft hij hetzelfde advies. Dan overlijdt haar moeder en blijven vader en dochter over.

Citaat: “[Haar moeder] had het ook vaak over uitstraling, en vooral over mensen die dat niet hadden. Dat waren verschrikkelijke mensen. Die waren nog erger dan lelijke mensen.”

Recensie door Coen Peppelenbos. Eerder verschenen op tzum.info:
De verschillende hoofdstukken van het boek vertellen delen uit het leven van de ik-persoon. We zien haar in het ene hoofdstuk als meisje, in het andere als aankomend schrijfster of als dertiger met kind. Posthuma schiet heen en weer in de tijd. De grootste breuk in het leven van de hoofdpersoon is de dood van haar moeder, een actrice die op jonge leeftijd aan kanker overlijdt. Die gebeurtenis tekent, zonder dat het expliciet gezegd wordt, haar verdere leven. Hoe verhoudt ze zich tot haar vader, hoe tot haar minnaars? Waar komt die afschuw over mensen die hoorbaar eten vandaan? Waarom lukt het haar niet om een echte roman op poten te zetten.

Posthuma vertelt op een laconieke wijze: er wordt niet sentimenteel gedaan, noch wordt alles gepsychologiseerd, ondanks dat de vader van de hoofdpersoon psychiater is. Het laatste hoofdstuk gaat over het sterven de moeder, maar zelfs dat weet Posthuma indrukwekkend licht te houden. Eerder in de roman heeft de schrijfster de lezer op het verkeerde been gezet door een hoofdstuk te beginnen met de zin: ‘”Het is tijd afscheid te nemen,”‘ zei mijn moeder, “want ik ga dood.”‘ Vals alarm voorlopig, want in dat hoofdstuk heeft ze slechts te veel van een ‘bruine taart’ gegeten, waardoor ze nogal raar werd in haar hoofd. Het tekent de schrijfster die weet hoe ze een boek moet componeren.

Er zit gelukkig ook veel ironie in de zinnen, een stijlmiddel dat door veel jonge schrijvers verafschuwd wordt, maar waardoor deze roman wel een continue lichtheid behoudt. Zo heeft de hoofdpersoon een tijdje een vriendje die bij de film werkt, en ook zij krijgt een keer een rolletje. ‘Als lijk vond Thomas me erg geslaagd, omdat ik goed stil kon liggen. Maar ik kon er niet van leven.’ Of neem deze passage over een vriendin: ‘Zelf had ze ADHD en kon ze niet goed focussen. Als ik iets vertelde, moest ik snel praten, zodat ik klaar was voor haar gedachten afdwaalden.’ Het is mede aan dit soort mooie zinnen te danken dat “Mensen zonder uitstraling” een prachtig debuut is.

Uitgeverij Atlas Contact, augustus 2016. 176 pag.