Hugo Borst – “Ma”
Hartverscheurend boek van Hugo Borst over zijn dementerende moeder, liefdevol en met veel gevoel geschreven. Hugo Borst vindt ‘mantelzorger’ een raar woord, maar hij is het wel. Al drie jaar verzorgt hij zijn zesentachtigjarige moeder, die aan dementie lijdt. Op ontroerende en vaak geestige wijze schrijft hij over de ingrijpende gevolgen van haar aftakelende geest. Ook beschrijft hij hoe de onvermijdelijke verhuizing naar een verpleeghuis verloopt. Intussen haalt hij herinneringen op aan zijn jeugd en aan zijn moeder in betere tijden. Ma is een liefdevol en prachtig geschreven portret van een moeder en haar zoon. Ma zit hier nu drie weken en elke dag is het raak. Liever zou ik eventjes niet meer gaan. ‘Het is hier verschrikkelijk,’ zegt ze. Dan zwijgt ze. Ostentatief. Ik leg mijn hand op haar knie. Ze wijst naar de bovenkant van haar hoofd en zegt: ‘Je kan beter mijn kop inslaan.’ ‘Dan kom ik in de gevangenis, ma.’ ‘Dat is waar,’ zegt ze en ze peinst en dat doe ik ook, peinzen. Peinzen over haar hunkering naar een genadeklap. –
De moeder van Hugo Borst heeft Alzheimer. Samen met zijn broer en hun vrouwen vormen zij de vier mantelzorgers van hun moeder. Hoe verder het verhaal (columns) vordert, hoe verder de ziekte zijn moeder heeft aangetast. Eerst belt ze nog om te vragen hoe de televisie aan moet (“Op het groene knopje drukken. Nee ma, niet het groene knopje van de telefoon”), maar later belt ze niet meer omdat ze niet meer weet hoe dat moet.
Omdat haar zussen en haar broer allemaal Alzheimer hadden, wist de moeder van Hugo Borst wat haar te wachten stond. Ze had de aftakeling naar een bijna onmenselijk bestaan van dichtbij meegemaakt.
Zonder enige schroom of terughoudendheid vertelt Hugo Borst in “Ma” over zijn moeder. Uit iedere bladzijde blijkt dat hij zielsveel van zin moeder houdt en haar nog niet wil missen, maar dat hij ook worstelt het het feit dat zijn moeder steeds een beetje minder mens wordt (wat de letterlijke vertaling van “dementie” is). Een pijnlijk mooi geschreven verhaal over Hugo Borst en zijn moeder en de speciale band die zij samen hebben. Schrijnend en confronterend ook. Borst ontziet niets of niemand, ook zichzelf niet. Heel mooi zijn de momenten waarop de Ma van Hugo Borst haar achterkleinkind ziet. Ze weet de naam niet meer, en ook niet of het een jongetje of een meisje is, maar dat zijn de momenten waarvan zijn moeder nog lijkt te genieten. Dit boek is zo openhartig en persoonlijk dat het bijna voyeuristisch voelt om het te lezen. Een schitterend eerbetoon aan de moeder van Hugo Borst.
Uitgeverij Lebowksi, 2015. 208 pag.
New Word Order 